Ανοφθαλμικός κόγχος

• Τι είναι ο ανοφθαλμικός κόγχος;

Ο ανοφθαλμικός κόγχος είναι η απουσία του ματιού και του οφθαλμικού ιστού απο τον κόγχο. Συναντάται κυρίως σε συγγενείς παθήσεις όπως ανοφθαλμία ή μετά απο αφαίρεση του οφθαλμού (εξόρυξη και εκκένωση).

• Συμπτώματα Ανοφθαλμικού κόγχου;

Μερικά συμπτώματα του Ανοφθαλμικού κόγχου είναι η παραμόρφωση μπορεί να προκύψει από το έλλειμμα όγκου. Ένα εμφύτευμα κόγχου, ή αλλιώς «μπίλια», συνήθως τοποθετείται τη στιγμή της εκκένωσης ή της εξόρυξης.

Στη συνέχεια τοποθετείτε μια οφθαλμική πρόθεση. Σε περίπτωση απουσίας ενός εμφυτεύματος ή με την τοποθέτηση ενός εμφυτεύματος μικρού μεγέθους, μπορεί να προκύψει μια πάθηση που ονομάζεται σύνδρομο συρρίκνωσης κόγχου μετά από εκκένωση /εξόρυξη και εκδηλώνεται με ενόφθαλμο, βαθιά αύλακα στο βλέφαρο, πτώση, εκτρόπιο ή εντρόπιο και συρρίκνωση του κάτω / άνω κολπώματος.

• Τι είναι η εξόρυξη και η εκκένωση του βολβού;

Εξόρυξη είναι η αφαίρεση ολόκληρου του βολβού. Εκκένωση είναι η αφαίρεση του περιεχομένου του βολβού, αφήνοντας ακέραιο το άσπρο τμήμα του βολβού και τους εξοφθάλμιους μυς.

• Πότε είναι αναγκαία η εξόρυξη ή η εκκένωση του βολβού;

Η αφαίρεση του βολβού μπορεί να είναι αναγκαία μετά από ένα σοβαρό τραυματισμό, για να ελεγχθεί ο πόνος σε ένα τυφλό μάτι, για την αντιμετώπιση ορισμένων ενδοφθάλμιων όγκων, για την αντιμετώπιση βαριάς λοίμωξης εντός του οφθαλμού, ή για αισθητική βελτίωση σε περιπτώσεις που υπάρχει δυσμορφία σε ένα μάτι.

• Πώς γίνεται η επιλογή της μίας μεθόδου έναντι της άλλης;

Η εξόρυξη είναι η επέμβαση εκλογής στις περιπτώσεις που το μάτι αφαιρείται για την αντιμετώπιση ενδοφθάλμιου όγκου, ή για να μειωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης μίας σοβαρής αυτοάνοσης κατάστασης μετά από τραυματισμό που καλείται συμπαθητική οφθαλμία. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις προτιμάται η εκκένωση του βολβού.

Ο Κος Μαυρικάκης οφθαλμοπλαστικός χειρουργός, θα σας βοηθήσει στην επιλογή της χειρουργικής μεθόδου που είναι κατάλληλη για εσάς.

• Τι είναι η συμπαθητική οφθαλμία;

Η συμπαθητική οφθαλμία είναι ένα ιδιαίτερα σπάνιο είδος φλεγμονής που μπορεί να εμφανισθεί σε ένα υγιές μάτι, σε οποιαδήποτε στιγμή μετά από ένα ανοιχτό τραύμα ή μια επέμβαση στο άλλο μάτι που εμπλέκει τον ραγοειδή χιτώνα, τον χιτώνα που φέρει τις χρωστικές του ματιού.

Αυτό συμβαίνει γιατί τα εκτεθειμένα μέρη ενός τραυματισμένου ματιού μπορούν να ενεργοποιήσουν το αμυντικό σύστημα του οργανισμού εναντίον των δικών του ιστών στο άλλο υγιές μάτι.

Παρόλο που η κατάσταση είναι θεραπεύσιμη στην πλειονότητα των περιπτώσεων, μία τέτοια φλεγμονώδης κατάσταση μπορεί σπανίως να οδηγήσει το υγιές μάτι σε απώλεια της όρασης. Η αφαίρεση του βολβού με την επέμβαση της εκκένωσης (και όχι της εξόρυξης) ενέχει τον θεωρητικό κίνδυνο μίας τέτοιας μετεγχειρητικής φλεγμονής.

Θα πρέπει να σημειωθεί όμως ότι αυτά τα μάτια έχουν ήδη υποστεί κάκωση ή χειρουργική επέμβαση, άρα το υγιές μάτι ήδη υπόκειται στον σχετικό αυτό κίνδυνο, ακόμα και πριν την αφαίρεση του πάσχοντος οφθαλμού.

Η πραγματική πιθανότητα του να αναπτύξει κανείς συμπαθητική οφθαλμία στον υγιή οφθαλμό μετά από μία επέμβαση εκκένωσης είναι δύσκολο να καθοριστεί αλλά ανέρχεται περίπου στο 1:50.000. Εντούτοις, η συμπαθητική οφθαλμία είναι θεραπεύσιμη, και συνολικά όλο και περισσότερες εκκενώσεις βολβού πραγματοποιούνται σήμερα παρά εξορύξεις.

• Πώς διενεργείται η επέμβαση Ανοφθαλμικού κόγχου;

Και οι δύο επεμβάσεις πραγματοποιούνται σε αίθουσα χειρουργείου υπό γενική αναισθησία, παρότι μπορούν να πραγματοποιηθούν με ασφάλεια και υπό τοπική αναισθησία με μέθη. Μετά από την επέμβαση εξόρυξης ή εκκένωσης του βολβού, ο υπολειπόμενος όγκος αναπληρώνεται τοποθετώντας ένα ένθεμα στο κενό που δημιουργείται.

Το ένθεμα συνήθως είναι σφαιρικού σχήματος από σιλικονούχο υλικό, πολυαιθυλένιο, υδροξυαπατίτη, ή αλουμίνα και σκεπάζεται με τους ιστούς του ασθενούς.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, μετά από μία εξόρυξη βολβού, οι εξοφθάλμιοι μυς συρράπτονται στο ένθεμα με σκοπό να διατηρηθεί η κινητικότητα του βολβού. Κάποιοι ασθενείς δεν είναι κατάλληλοι για να πραγματοποιηθεί η ένθεση αυτών των υλικών και σε αυτούς προτιμάται η ένθεση λιπο-δερμιδικού μοσχεύματος. Το μόσχευμα μπορεί να ληφθεί από την κοιλιακή χώρα ή από το άνω έξω τεταρτημόριο της γλουτιαίας περιοχής.

Μερικές εβδομάδες μετά από την επέμβαση μπορεί να γίνει εφαρμογή της οφθαλμικής πρόθεσης (τεχνητό μάτι) από τον οφθαλμοπροσθετικό. Η πρόσθια επιφάνεια της οφθαλμικής πρόθεσης βάφεται εξατομικευμένα ώστε να δείχνει ίδια με το άλλο μάτι.

Η οπίσθια επιφάνεια της πρόθεσης έχει εξατομικευμένο σχήμα ούτως ώστε να εφαρμόζει ακριβώς στον οφθαλμικό κόγχο για μέγιστη άνεση και κινητικότητα. Η οφθαλμική πρόθεση αφαιρείται με ευκολία και κατά περίπτωση για να καθαριστεί.

Οι περισσότεροι ασθενείς κοιμούνται με την πρόθεση στη θέση της. Ο Κος Μαυρικάκης μπορεί επιπλέον να εφαρμόσει ένα μικρό πίρο για μεγαλύτερο εύρος κίνησης της πρόθεσης. Αυτός ο πίρος εισάγεται στο σφαιρικό ένθεμα που βρίσκεται στη θέση του βολβού, συνήθως αρκετούς μήνες μετά το χειρουργείο.

Το πρόσθιο τμήμα του πίρου εφαρμόζει σε μία εσοχή στην οπίσθια επιφάνεια της οφθαλμικής πρόθεσης. Έτσι το ένθεμα εφαρμόζει απευθείας στην πρόθεση δίνοντας καλύτερη κινητικότητα στην τελευταία. Αυτή η επέμβαση συνοδεύεται από πιθανές επιπλοκές και θα πρέπει να συζητείται με τον Κο Μαυρικάκη.

• Κίνδυνοι και επιπλοκές της επέμβασης Ανοφθαλμικού κόγχου;

Οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι από την επέμβαση αυτή, όπως και μετά από κάθε επέμβαση, περιλαμβάνουν την αιμορραγία και τη μόλυνση. Επιπλοκές που μπορούν να εμφανισθούν σε βάθος χρόνου περιλαμβάνουν δημιουργία εκκρίσεων, τοπική ενόχληση, και έκθεση του ενθέματος. Όπως και σε κάθε ιατρική πράξη, μπορεί να υπάρχουν εγγενείς κίνδυνοι που αφορούν το κάθε περιστατικό ξεχωριστά και που θα πρέπει να συζητηθούν με τον χειρουργό οφθαλμίατρο Κο Μαυρικάκη.

• Ποια είναι η μετεγχειρητική φροντίδα του Ανοφθαλμικού κόγχου;

Η εξόρυξη και η εκκένωση του βολβού συνήθως χειρουργούνται ως περιστατικά ημερήσιας νοσηλείας και μπορούν να πάρουν εξιτήριο μερικές ώρες μετά το πέρας της επέμβασης. Μπορεί να χρειαστεί να λάβετε φαρμακευτική αγωγή μετά το χειρουργείο, όπως αντιβίωση, στεροειδή, ή αναλγητικά.

Οι ασθενείς μπορεί να έχουν το μάτι κλειστό με επίδεσμο μετά το χειρουργείο για μερικές μέρες έως εβδομάδες. Συνεχής παρακολούθηση είναι σημαντική γιατί οι ιστοί του οφθαλμικού κόγχου ατροφούν (συρρικνώνονται) με την πάροδο του χρόνου. Αυτή η απώλεια του όγκου μπορεί με τη σειρά της να οδηγήσει σε χαλάρωση των βλεφάρων ή σε αλλαγές του οφθαλμικού κόγχου που μπορούν να επηρεάσουν την εφαρμογή της πρόθεσης.

Προσεκτική παρακολούθηση του κόγχου και της πρόθεσης από τον χειρουργό και τον οφθαλμοπροσθετικό θα βοηθήσει στη διατήρηση ενός υγιούς κόγχου και θα επιτρέψει στην έγκαιρη εντόπιση αλλαγών που θα απαιτήσουν περαιτέρω θεραπεία.

• Πώς θα φαίνομαι μετά από το χειρουργείο και πότε μπορώ να φορέσω την οφθαλμική πρόθεση (τεχνητό μάτι);

Κατά την επουλωτική φάση μετά το χειρουργείο, ο ασθενής φοράει ένα πλαστικό κάλυμα που εισάγεται πίσω από τα βλέφαρα για να διατηρηθεί το σχήμα του οφθαλμικού κόγχου. Κατά το διάστημα αυτό, οποιαδήποτε φλεγμονή ή οίδημα σταδιακά απορροφώνται. Στη συνέχεια κατασκευάζεται η οφθαλμική πρόθεση, λαμβάνοντας ως πρότυπο το χρώμα και τα χαρακτηριστικά του άλλου ματιού.

Η πρόθεση εφαρμόζεται μόλις η χειρουργημένη περιοχή έχει επουλωθεί πλήρως. Αυτό μπορεί να χρειαστεί 2-3 μήνες. Είναι σημαντικό η πρόθεση να μην εφαρμόζεται πολύ νωρίς γιατί μπορεί να οδηγήσει σε διάσταση της χειρουργικής τομής και έκθεση του ενθέματος.

Το τεχνητό μάτι, ή η οφθαλμική πρόθεση, σχεδιάζεται και εφαρμόζεται από τους οφθαλμοπροσθετικούς, οι οποίοι έχουν ιδιαίτερη εμπειρία στο να κατασκευάζουν και να εφαρμόζουν οφθαλμικές προθέσεις, καθώς και να παρακολουθούν την επακόλουθη εφαρμογή και υγεία του οφθαλμικού κόγχου.

• Ποια προβλήματα μπορεί να εμφανισθούν κατά τη χρήση της οφθαλμικής πρόθεσης (τεχνητό μάτι);

Η οφθαλμική πρόθεση θα πρέπει να αφαιρείται σχετικά σπάνια για σκοπούς καθαρισμού της. Θα πρέπει να ενσταλάζονται τεχνητά δάκρυα 3-4 φορές την ημέρα και κατά την κατάκλιση για να διατηρείται υγρή η επιφάνεια της πρόθεσης. Η οφθαλμική πρόθεση θα πρέπει να ελέγχεται και να γυαλίζεται τουλάχιστον μία φορά ετησίως από έναν οφθαλμοπροσθετικό και χρειάζεται αντικατάσταση συνήθως μετά από 5-7 έτη.

Ο οφθαλμικός κόγχος θα πρέπει να ελέγχεται ταυτόχρονα για να επιβεβαιωθεί ότι δεν υπάρχουν προβλήματα. Με καλή προσοχή στην υγιεινή του κόγχου και των βλεφάρων και έλεγχο των προβλημάτων που σχετίζονται με την οφθαλμική πρόθεση όπως οι εκκρίσεις και η τοπική ενόχληση, οι οφθαλμικές προθέσεις είναι καλά ανεκτές.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με παθήσεις κόγχου όπως Ανοφθαλμικού κόγχου, θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια, εξόφθαλμος και όγκοι κόγχου, ο βραβευμένος οφθαλμοπλαστικός χειρουργός, Κος Μαυρικάκης Ιωάννης θα δώσει την καλύτερη και πιο σωστή λύση στη πάθησή σας.